meeuwen, toneelmeesters in actie

02 april 2020

Aan de overkant van ons huis loopt de Singelgracht. Iedere ochtend kijk ik tijdens het koffiedrinken naar het schouwspel van groepen meeuwen: geelpootmeeuwen, zilvermeeuwen ea. Dit schrijvende schiet me de regel uit het gedicht OVER HET SCHRIJFWERK in de bundel waar ze komt daar is ze van Martin Reints te binnen: een meeuw glijdt nooit door een vredig tafereel / een gillende meeuw is een toneelmeester in aktie / licht uit, doek op: nieuwe maas. In ons geval dus een nieuwe Singelgracht. En Reints heeft het bij het goede eind. Ik mag meestal een langs-elkaar-heen-scheren, tuimelvluchten, luchtaanvallen gepaard met een luid kwe-ar-krrrijn-gegegegekaka en lachen ─ althans zo klinkt het kjakkjakkjaaa in mijn oren ─ gadeslaan. Sinds enkele dagen zijn ze er niet meer. Ik mis ze maar gelijktijdig heb ik de goede hoop dat ze met z’n allen terug naar zee zijn. Het zijn tenslotte zeer intelligente beesten. Als ze zo slim waren om zich in bewoonde gebieden te begeven om makkelijker aan voedsel te komen waarom niet ook andersom. Terug naar de nu weer lege stranden waar ze ongestoord kunnen paraderen en in alle rust op krabben en kleine vissen kunnen jagen. Want zou het niet zo zijn doordat wij als vakantiegangers en recreanten de stranden hebben bevolkt dat wij zo hun zoektocht daar naar voedsel grondig hebben verstoord? Bij de gedachte aan meeuwen die hun vliegkunsten nu op lege stranden en boven de zee voortzetten zie ik ineens de meeuw Tractaal uit het verhaal ‘De Bijeenkomst’ van Anton Koolhaas voor me: hij bewoog zijn vleugels bijna niet en hij drukte, wanneer hij vlak bij de plaats was, waar hij dacht neer te komen, het achterlijf ferm omlaag, zodat je als je even niet keek, niet anders kon denken of hij zou nu wel op zijn poten staan, als je je ogen weer op hem vestigde. Maar als je dat dan deed, zat Tractaal of stond Tractaal nog helemaal niet, maar toefde hij nog op eendere wijze in de lucht. Ondanks mijn vermoeden dat jullie waarschijnlijk allemaal al genoeg te lezen hebben voeg ik de link toch toe. Koolhaas stelt ons dieren voor om ons onze illusies over de natuur te ontnemen. Voor mij een uitgangspunt om die gedachte door te trekken naar hoe je er nu in tijdens corona er weer naar zou kunnen kijken.